ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਟਿਫਨੀ ਸ਼ਾਅ, ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ, ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨ ਵਿਭਾਗ, ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ
ਦੱਖਣੀ ਅਰਧਗੋਲਾ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਹੀ ਅਸ਼ਾਂਤ ਜਗ੍ਹਾ ਹੈ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹਵਾਵਾਂ ਨੂੰ "ਚਾਲੀ ਡਿਗਰੀ ਦੀ ਗਰਜ", "ਪੰਜਾਹ ਡਿਗਰੀ ਦੀ ਭਿਆਨਕ ਗਰਜ", ਅਤੇ "ਸੱਠ ਡਿਗਰੀ ਦੀ ਚੀਕ" ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਲਹਿਰਾਂ 78 ਫੁੱਟ (24 ਮੀਟਰ) ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੀਆਂ ਹਨ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ, ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਵੀ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਤੇਜ਼ ਤੂਫਾਨਾਂ, ਹਵਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲਹਿਰਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ। ਕਿਉਂ?
ਪ੍ਰੋਸੀਡਿੰਗਜ਼ ਆਫ਼ ਦ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਿਜ਼ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਵਿੱਚ, ਮੈਂ ਅਤੇ ਮੇਰੇ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਪਤਾ ਲਗਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨ ਜ਼ਿਆਦਾ ਆਮ ਕਿਉਂ ਹਨ।
ਨਿਰੀਖਣਾਂ, ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਮਾਡਲਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਸਬੂਤਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਡੇ ਨਤੀਜੇ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਗਲੋਬਲ ਸਮੁੰਦਰੀ "ਕਨਵੇਅਰ ਬੈਲਟਾਂ" ਅਤੇ ਵੱਡੇ ਪਹਾੜਾਂ ਦੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਵੱਲ ਇਸ਼ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ, ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨ ਵਧੇਰੇ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਏ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ। ਇਹ ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੇ ਜਲਵਾਯੂ ਮਾਡਲ ਮਾਡਲਿੰਗ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੈ।
ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਮਾਇਨੇ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਤੇਜ਼ ਤੂਫਾਨ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੇਜ਼ ਹਵਾਵਾਂ, ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਬਾਰਿਸ਼।
ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ, ਧਰਤੀ 'ਤੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਨਿਰੀਖਣ ਜ਼ਮੀਨ ਤੋਂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਮਿਲੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਕਿ ਲਗਭਗ 20 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਜ਼ਮੀਨ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਸਾਨੂੰ 1970 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਨਿਰੀਖਣ ਉਪਲਬਧ ਹੋਣ ਤੱਕ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੀ ਸਪਸ਼ਟ ਤਸਵੀਰ ਨਹੀਂ ਮਿਲੀ।
ਸੈਟੇਲਾਈਟ ਯੁੱਗ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਨਿਰੀਖਣ ਤੋਂ, ਅਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਦੇ ਤੂਫਾਨਾਂ ਨਾਲੋਂ ਲਗਭਗ 24 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਤੇਜ਼ ਹਨ।
ਇਹ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਨਕਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ 1980 ਤੋਂ 2018 ਤੱਕ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ (ਉੱਪਰ), ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ (ਕੇਂਦਰ) ਲਈ ਦੇਖੇ ਗਏ ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਤੂਫਾਨ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ (ਹੇਠਾਂ) ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। (ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਪਹਿਲੇ ਅਤੇ ਆਖਰੀ ਨਕਸ਼ਿਆਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤੁਲਨਾ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਹੈ।)
ਇਹ ਨਕਸ਼ਾ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣੀ ਮਹਾਸਾਗਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੀ ਲਗਾਤਾਰ ਉੱਚ ਤੀਬਰਤਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਅਤੇ ਅਟਲਾਂਟਿਕ ਮਹਾਸਾਗਰਾਂ (ਸੰਤਰੀ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਰੰਗੇ ਹੋਏ) ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਗਾੜ੍ਹਾਪਣ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਫਰਕ ਵਾਲਾ ਨਕਸ਼ਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਕਸ਼ਾਂਸ਼ਾਂ 'ਤੇ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ (ਸੰਤਰੀ ਰੰਗਤ) ਨਾਲੋਂ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨ ਵਧੇਰੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਿਧਾਂਤ ਹਨ, ਪਰ ਕੋਈ ਵੀ ਦੋ ਗੋਲਾਰਧਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਤੂਫਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਵਿਆਖਿਆ ਪੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
ਕਾਰਨਾਂ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣਾ ਇੱਕ ਔਖਾ ਕੰਮ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਫੈਲੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਰਗੇ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾਵੇ? ਅਸੀਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਜਾਰ ਵਿੱਚ ਪਾ ਕੇ ਇਸਦਾ ਅਧਿਐਨ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹੀ ਉਹੀ ਹੈ ਜੋ ਵਿਗਿਆਨੀ ਜਲਵਾਯੂ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਅਤੇ ਜਲਵਾਯੂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਇਸ ਪਹੁੰਚ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਉਦਾਹਰਣ ਡਾ. ਸ਼ੂਰੋ ਮਾਨਾਬੇ ਦਾ ਮੋਹਰੀ ਕੰਮ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ "ਗਲੋਬਲ ਵਾਰਮਿੰਗ ਦੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਲਈ" 2021 ਦਾ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਨੋਬਲ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਧਰਤੀ ਦੇ ਜਲਵਾਯੂ ਦੇ ਭੌਤਿਕ ਮਾਡਲਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਸਭ ਤੋਂ ਸਰਲ ਇੱਕ-ਅਯਾਮੀ ਤਾਪਮਾਨ ਮਾਡਲਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਪੂਰੇ ਤਿੰਨ-ਅਯਾਮੀ ਮਾਡਲਾਂ ਤੱਕ ਹਨ। ਇਹ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਭੌਤਿਕ ਜਟਿਲਤਾ ਦੇ ਮਾਡਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਕਾਰਬਨ ਡਾਈਆਕਸਾਈਡ ਦੇ ਵਧਦੇ ਪੱਧਰ ਪ੍ਰਤੀ ਜਲਵਾਯੂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਤਰੀਵ ਭੌਤਿਕ ਵਰਤਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਸੰਕੇਤਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਤੂਫਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਕਈ ਸਬੂਤ ਇਕੱਠੇ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਭੌਤਿਕ ਵਿਗਿਆਨ-ਅਧਾਰਤ ਜਲਵਾਯੂ ਮਾਡਲਾਂ ਤੋਂ ਡੇਟਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਪੜਾਅ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਧਰਤੀ ਉੱਤੇ ਊਰਜਾ ਕਿਵੇਂ ਵੰਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਇਸ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਨਿਰੀਖਣਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਕਿਉਂਕਿ ਧਰਤੀ ਇੱਕ ਗੋਲਾ ਹੈ, ਇਸਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਅਸਮਾਨ ਸੂਰਜੀ ਕਿਰਨਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਊਰਜਾ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਅਤੇ ਸੋਖੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਸੂਰਜ ਦੀਆਂ ਕਿਰਨਾਂ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਡਿੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਧਰੁਵਾਂ 'ਤੇ ਰੌਸ਼ਨੀ ਤਿੱਖੇ ਕੋਣਾਂ 'ਤੇ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਊਰਜਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੀ ਖੋਜ ਨੇ ਦਿਖਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਤੂਫਾਨ ਦੀ ਤਾਕਤ ਊਰਜਾ ਵਿੱਚ ਇਸ ਅੰਤਰ ਤੋਂ ਆਉਂਦੀ ਹੈ। ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਉਹ ਇਸ ਅੰਤਰ ਵਿੱਚ ਸਟੋਰ ਕੀਤੀ "ਸਥਿਰ" ਊਰਜਾ ਨੂੰ ਗਤੀ ਦੀ "ਗਤੀਸ਼ੀਲ" ਊਰਜਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ "ਬੈਰੋਕਲੀਨਿਕ ਅਸਥਿਰਤਾ" ਵਜੋਂ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘਟਨਾ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੀ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਸਾਡਾ ਨਿਰੀਖਣ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਵਿਚਕਾਰ ਤੂਫਾਨ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਦੋ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਪਹਿਲਾਂ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਊਰਜਾ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਕਸਰ "ਕਨਵੇਅਰ ਬੈਲਟ" ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਣੀ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਦੇ ਨੇੜੇ ਡੁੱਬਦਾ ਹੈ, ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਤਲ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਉੱਠਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਦੇ ਨਾਲ ਉੱਤਰ ਵੱਲ ਵਾਪਸ ਵਗਦਾ ਹੈ, ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਊਰਜਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਤਮ ਨਤੀਜਾ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਤੋਂ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਤੱਕ ਊਰਜਾ ਦਾ ਤਬਾਦਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਧਰੁਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਊਰਜਾ ਅੰਤਰ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਵਧੇਰੇ ਗੰਭੀਰ ਤੂਫਾਨ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਦੂਜਾ ਕਾਰਕ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪਹਾੜ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮਾਨਾਬੇ ਦੇ ਪਹਿਲਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਨੇ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਤੂਫਾਨਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਵੱਡੀਆਂ ਪਹਾੜੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਉੱਤੇ ਹਵਾ ਦੇ ਕਰੰਟ ਸਥਿਰ ਉੱਚੇ ਅਤੇ ਨੀਵੇਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਤੂਫਾਨਾਂ ਲਈ ਉਪਲਬਧ ਊਰਜਾ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਿਰਫ਼ ਦੇਖੇ ਗਏ ਡੇਟਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਇਹਨਾਂ ਕਾਰਨਾਂ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਕਾਰਕ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਰਸਪਰ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਅਸੀਂ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਕਾਰਨਾਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਕੱਢ ਸਕਦੇ।
ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ, ਸਾਨੂੰ ਜਲਵਾਯੂ ਮਾਡਲਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੂਫਾਨ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲਦੇ ਹਨ।
ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਨੂੰ ਪੱਧਰਾ ਕੀਤਾ, ਤਾਂ ਗੋਲਾਕਾਰ ਵਿਚਕਾਰ ਤੂਫਾਨ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰ ਅੱਧਾ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਸਮੁੰਦਰ ਦੀ ਕਨਵੇਅਰ ਬੈਲਟ ਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ, ਤਾਂ ਤੂਫਾਨ ਦੇ ਅੰਤਰ ਦਾ ਬਾਕੀ ਅੱਧਾ ਹਿੱਸਾ ਖਤਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ, ਅਸੀਂ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਾਕਾਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਠੋਸ ਵਿਆਖਿਆ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਾਂ।
ਕਿਉਂਕਿ ਤੂਫਾਨ ਗੰਭੀਰ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਵਾਵਾਂ, ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਵਰਖਾ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਜਿਸ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਉਹ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਤੂਫਾਨ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਣਗੇ ਜਾਂ ਕਮਜ਼ੋਰ।
ਕਾਰਬਨ ਬ੍ਰੀਫ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਪੇਪਰਾਂ ਦੇ ਕਿਉਰੇਟ ਕੀਤੇ ਸਾਰ ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ। ਸਾਡੇ ਨਿਊਜ਼ਲੈਟਰ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ।
ਕਾਰਬਨ ਬ੍ਰੀਫ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਪੇਪਰਾਂ ਦੇ ਕਿਉਰੇਟ ਕੀਤੇ ਸਾਰ ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ। ਸਾਡੇ ਨਿਊਜ਼ਲੈਟਰ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ।
ਜਲਵਾਯੂ ਪਰਿਵਰਤਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਿੱਝਣ ਲਈ ਸਮਾਜਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਸਾਧਨ ਜਲਵਾਯੂ ਮਾਡਲਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਪੂਰਵ-ਅਨੁਮਾਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਹੈ। ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਅਧਿਐਨ ਤੋਂ ਪਤਾ ਚੱਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਔਸਤ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਦੇ ਤੂਫਾਨ ਹੋਰ ਵੀ ਤੀਬਰ ਹੋ ਜਾਣਗੇ।
ਇਸ ਦੇ ਉਲਟ, ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨਾਂ ਦੀ ਔਸਤ ਸਾਲਾਨਾ ਤੀਬਰਤਾ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦਰਮਿਆਨੇ ਹੋਣ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਗਰਮੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਾਲੇ ਮੌਸਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਜੋ ਤੂਫਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਰਕਟਿਕ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਗਰਮੀ, ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇੱਥੇ ਅਤੇ ਹੁਣ ਦਾ ਜਲਵਾਯੂ ਬਦਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਦਹਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਸਾਲ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਔਸਤ ਤੂਫਾਨ ਵਧੇਰੇ ਤੀਬਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਰਹੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਉਸੇ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਜਲਵਾਯੂ ਮਾਡਲ ਦੀਆਂ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀਆਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਡਲ ਸਿਗਨਲ ਨੂੰ ਘੱਟ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਉਹੀ ਭੌਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀਆਂ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਯਾਨੀ, ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਤੂਫਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਗਰਮ ਪਾਣੀ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਵੱਲ ਵਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਬਦਲਣ ਲਈ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕਾ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਠੰਡਾ ਪਾਣੀ ਸਤ੍ਹਾ 'ਤੇ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਧਰੁਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਅੰਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਉੱਤਰੀ ਗੋਲਿਸਫਾਇਰ ਵਿੱਚ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਸਮੁੰਦਰੀ ਬਰਫ਼ ਅਤੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਭਰੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਆਰਕਟਿਕ ਵਧੇਰੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਸੋਖ ਲੈਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਭੂਮੱਧ ਰੇਖਾ ਅਤੇ ਧਰੁਵਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਅੰਤਰ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਦਾਅ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹਨ। ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਇਹ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਮਾਡਲ ਦੇਖੇ ਗਏ ਸਿਗਨਲ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਿਉਂ ਸਮਝਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਹੀ ਭੌਤਿਕ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ ਸਹੀ ਜਵਾਬ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਵੀ ਉਨਾ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੋਵੇਗਾ।
Xiao, T. et al. (2022) ਭੂਮੀ ਰੂਪਾਂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਗੇੜ ਕਾਰਨ ਦੱਖਣੀ ਗੋਲਾਕਾਰ ਵਿੱਚ ਤੂਫਾਨ, ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਨੈਸ਼ਨਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਸਾਇੰਸਜ਼ ਦੀ ਕਾਰਵਾਈ, doi: 10.1073/pnas.2123512119
ਕਾਰਬਨ ਬ੍ਰੀਫ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਪੇਪਰਾਂ ਦੇ ਕਿਉਰੇਟ ਕੀਤੇ ਸਾਰ ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ। ਸਾਡੇ ਨਿਊਜ਼ਲੈਟਰ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ।
ਕਾਰਬਨ ਬ੍ਰੀਫ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਮੁੱਖ ਲੇਖਾਂ ਅਤੇ ਪੇਪਰਾਂ ਦੇ ਕਿਉਰੇਟ ਕੀਤੇ ਸਾਰ ਈਮੇਲ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ। ਸਾਡੇ ਨਿਊਜ਼ਲੈਟਰ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਥੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ।
ਸੀਸੀ ਲਾਇਸੈਂਸ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ। ਤੁਸੀਂ ਕਾਰਬਨ ਬ੍ਰੀਫ ਦੇ ਲਿੰਕ ਅਤੇ ਲੇਖ ਦੇ ਲਿੰਕ ਦੇ ਨਾਲ ਗੈਰ-ਵਪਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਤਿਆਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਵਪਾਰਕ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ।
ਪੋਸਟ ਸਮਾਂ: ਜੂਨ-29-2023